مقدمه

بسم الله الرحمن الرحيم

السَّلَامُ عَلَى الْحُسَيْنِ وَعَلَى عَلِى بْنِ الْحُسَيْنِ

وَعَلَى أَوْلَادِ الْحُسَيْنِ وَعَلَى أَصْحَابِ الْحُسَيْن‏

از که بپرسیم:

1. امام حسین(عليه السلام) کیست و چرا قیام کرد؟

2. تحلیل صحیح از قیام امام حسین(عليه السلام) کدام است؟

3. عوامل جاودانگی حادثه عاشورا چیست؟

4. وظیفه ما در قبال فداکاری‌های حضرت سیدالشهداء(عليه السلام) و اصحاب و یارانش چیست؟

5. هدف از برپایی مجالس عزاداری چیست؟

6. برای چه باید بر مصائب اهل‌بیت(عليهم السلام) گریست و عزاداری کرد؟

7. ارزش عزاداری‌ و اشک بر مصائب اهل‌بیت(عليهم السلام) چیست؟

8. از مجالس عزاداری چگونه باید بهره‌برداری کرد؟

9. سبک و سیره عزاداری بزرگان دین چگونه است؟

و بسیاری از سؤال‌های دیگر که در ذهن جوانان عزیز و مردم متدین ما وجود دارد.

کتاب حاضر پاسخ مختصری به این سؤالات است که توسط استاد معظم، حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی(مد ظله)، فقیهی ژرف‌اندیش، ولایی، انقلابی، آگاه به مسائل روز و مشکلاتی که اسلام و نظام اسلامی با آن مواجه است، خلف صالح مرجع فقید جهان تشیع، حضرت آیت‌الله العظمی فاضل لنکرانی(قدس سره)، در مجالس مختلف و در قالب سخنرانی، مصاحبه و نوشتار به عزاداران حسینی عرضه گردیده و اینک با کسب اجازه از محضر معظم‌له به صورت یک مجموعه تقدیم عاشقان معرفت و رهپویان راه ولایت و علاقمندان اهل‌بیت عصمت و طهارت(عليه السلام) می‌شود.

بدون شک یکی از وظایف دوستداران امام حسین(عليه السلام) شناخت عمیق و معرفت نسبت به ایشان می‌باشد. شیخ صدوق(ره) در کتاب امالی به سند خود از حذيفة بن یمان روایت کرده است که رسول خدا(صلى الله عليه وآله) را دیدم که دست حسین بن علی(عليهما السلام) را در دست خود گرفته و می‌فرمود:

«يَا أَيُّهَا النَّاسُ هَذَا الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِى فَاعْرِفُوهُ فَوَ الَّذِى نَفْسِى بِيَدِهِ إِنَّهُ لَفِى الْجَنَّةِ وَمُحِبِّيهِ فِى الْجَنَّةِ وَمُحِبِّى مُحِبِّيهِ فِى الْجَنَّةِ».⁽¹⁾

ای مردم این حسین بن علی است. او را بشناسید. سوگند به آن خدایی که جانم به دست اوست، به

1. امالی صدوق، ص 597.

راستی او در بهشت است و دوستدار او نیز در بهشت است و دوستدار دوستدار او نیز در بهشت است.

امید آنکه این اثر مقبول درگاه الهی و مورد رضایت ولی دم و منتقم خون سیدالشهداء(عليه السلام) حضرت بقية الله الاعظم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) قرار گیرد و نام ما را در زمره عزاداران جد بزرگوارش ثبت بفرماید.

در پایان از عزیزانی که در تنظیم این اثر ما را یاری نمودند تشکر و تقدیر می‌نمایم.

مرکز فقهی ائمه اطهار(عليهم السلام)
ماشاءالله استادمیرزا

فصل اول

سخنرانی

عزاداری بر حضرت سید الشهداء(عليه السلام)
تجلّى مودت اهلبيت(عليهم السلام)⁽¹⁾

(قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِى الْقُرْبى‏).⁽²⁾

بحث از اهل‌بیت(عليهم السلام) و بالخصوص بحث از عاشورا و امام حسین(عليه السلام) یکی از موضوعات بسیار مهم در مباحث اعتقادی ما است، چون مباحث مربوط به اهل‌بیت(عليهم السلام) هویت و حقیقت تشیع را تشکیل می‌دهد. لذا ضرورت دارد نسبت به اهل‌بیت(عليهم السلام) در هر سال و هر ماه و بلکه هر روزی که بر ما می‌گذرد توجه بیشتری داشته باشیم، این چه قضیه‌ای است که این همه اهمیّت دارد و این چه اصلی است که این همه خدای تبارک و تعالی بر آن تأکید فرموده است.

مسأله امامت از اصول دین ما است. برخلاف آنچه که متأسفانه از

1. سخنرانی در مراسم عزاداری انجمن اسلامی جوانان خیابان 19 دی (11/9/91).

2. سوره شوري، آيه 23.

زمان کودکی در کتاب‌های دینی و مذهبی به ما گفته‌اند و آن را از اصول دین جدا کرده، به عنوان اصول مذهب یا از فروع دین مطرح کرده‌اند. این تقسیم‌بندی که اصول دین سه تا است (توحید، عدل و نبوت) و امامت را از اصول دین تفکیک نموده‌اند یک تقسیم‌بندی غلط است که متأسفانه به صورت یک فرهنگ درآمده است.

این مطلب را که امامت از اصول دین است مى‌توان از آیات قرآن کریم استفاده کرد. در آیه شریفه (يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللهُ يَعْصِمُكَ مِنْ النَّاسِ)⁽¹⁾ خدا می‌فرماید ای رسول ما اگر امامت را برای مردم بیان نکنی رسالت خود را انجام نداده‌ای، هر آنچه که تاکنون زحمت کشیده‌ای، جنگ‌ها، اذیت و آزارها، ناسزاها، شعب ابی‌طالب‌ها، همه این‌ها کنار می‌رود، گویا هیچ کاری انجام نداده‌ای «فما بلغت رسالته» اگر مسأله امامت را به مردم اعلام نکنی اصلاً رسالت خود را انجام نداده‌ای، پس معلوم می‌شود امامت همه دین است نه اینکه از فروع یا اصول مذهب باشد. نه تنها از اصول دین بلکه اصل الاصول در دین است.

به عبارت دیگر باید گفت خداشناسی و توحید بدون امامت امکانپذیر نیست. اعتقاد به نبوت رسول خدا بدون اعتقاد به امامت امکانپذیر نیست؟ اعتقاد شیعه بر این است که نمی‌شود کسی بدون پذیرفتن امامت بگوید من موحّد و معتقد به توحید و یکتاپرستی هستم.

اینکه در روایات آمده⁽²⁾ اگر کسی تمام عمرش را نماز بخواند،

1. سوره مائده، آيه 67.

2. ارشاد القلوب دیلمی، ج 1، ص 69.

روزه بگیرد، هر سال حج برود، تمام اموالش را در راه خدا انفاق کند، اما ولایت ما را قبول نداشته باشد تمام این اعمال هباءً منثورا است، این مطلب از همین آیه استفاده شده است. متأسفانه گاهی اوقات بعضی افراد در نوشته‌هایشان استبعاد می‌کنند که این چه روایاتی است؟ شاید از روایاتی باشد که سند محکمی ندارد، در حالی که این روایات اتفاقاً سند محکم هم دارد.

وقتی خدا به رسول خود می‌فرماید اگر مسأله امامت را برای مردم مطرح نکنی، (فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ) تو که رسول من، خاتَم انبیاء و اشرف انسانها هستی، و مهمترین کتاب آسمانی را توسط تو برای این مردم فرستاده‌ام، هیچ کاری انجام نداده‌ای. وقتی رسالت رسول خدا متوقف بر امر امامت می‌شود دیگر توقف قبولی نماز، روزه، حج و انفاق و امثال این‌ها بر امامت که خیلی آسان است.

آیه شریفه مودت هم یکی از آیاتی است که ما اصل بودن امامت را در دین از آن استفاده می‌کنیم (قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِى الْقُرْبَى)⁽¹⁾ به نظر بنده هر فرد شیعه باید این آیه را با معنایش و یک مقدار از نکاتی که پیرامون آن هست در حدّ فهم خود کاملاً بداند! این آیه از آیاتی است که استوانه‌هایی از علمای علم تفسير در بین اهل‌سنت از پاسخ به استدلال شیعه به آن درمانده‌اند و نتوانستند پاسخ مناسبی به آن بدهند، کسانى که دنبال این هستند با یافتن آیه‌ای در قرآن کریم شیعه را محکوم کنند وقتى به این آیه می‌رسند متزلزل می‌شوند، چون آیه آیه خیلی محکمی است.

1. سوره شوري، آيه 23.

خداوند مى‌فرمايد اى رسول ما به این مردم بگو (لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِى الْقُرْبى) به تفاسیر مراجعه کنید در مورد انبیاء دیگر در سوره مبارکه شعراء پنج آیه مربوط به پنج پیامبر نازل شده است حضرت نوح، لوط، صالح، هود و شعیب. آن‌ها به مردم می‌گویند ما از شما اجری نمی‌خواهیم، اجر ما فقط بر خدای تبارک و تعالی است.

(إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ، إِنِّى لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ، فَاتَّقُوا اللهَ وَأَطِيعُونِى، وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِى إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ)⁽¹⁾ این کلام پنج پیامبر از پیامبران بزرگ الهی است، اما آن‌ها هیچ کدام مسأله ذوی القربی خود را مطرح نکردند، هیچ کدام نگفتند بعد از ما مودّت خویشان و اقربای ما را داشته باشید، همه آنها می‌گفتند (إِنْ أَجْرِى إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ) اگر منِ نوح 900 سال زحمت کشیدم اجر من با خداست و چیزی از شما نمی‌خواهم، اما وقتی مسأله به رسول گرامی اسلام می‌رسد لسان آیات عوض می‌شود.

در مورد رسول خدا در یک آیه می‌فرماید (قُلْ مَا سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ)⁽¹⁾ رسول خدا می‌فرماید اگر من از شما پاداشی می‌خواهم برای نفع خودم نیست بلکه نفعش برای خود شماست.

در آیه دیگر می‌فرماید (مَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ وَمَا أَنَا مِنْ الْمُتَكَلِّفِينَ)⁽³⁾ من از شما مزد دنیوی نمی‌خواهم، شما را به زحمت نمی‌اندازم که برای من کاری انجام دهيد.

1. سوره شعراء، آيه 106 ـ 109.

2. سوره سباء، آيه 47.

3. سوره ص، آيه 86.